دیگر بر آنیم عوامل زمینه‌ساز جرم و بزهکاری را شناسایی کنیم. نگاهی به دو بعد" حقوقی" و "روانشناختی "جرائم کودکان و نوجوانان، بررسی و شناخت جرائم کودکان و نوجوانان از دو بعد اساسی را امکان‌پذیر می‌کند: نخست از بعد حقوقی و قانونی و سپس از بعد روانشناختی. البته توجه داشته باشید که در بحث روانشناختی پیرامون اعمال خلاف و نابهنجار در حوزه رفتاری کودکان و نوجوانان، معمولاً ازاصطلاح" بزهکاری" استفاده می‌شود. اما در اینجا لازم است با برخی از اطلاعات اولیه حقوقی در رابطه با بزهکاری کودکان و نوجوانان آشنا شوید :
√بر اساس نظام حقوقی کشور ما،در "حقوق خصوصی" منظور از "طفل" کسی است که به حد بلوغ شرعی نرسیده باشد به چنین فردی به اصطلاح "صغیر"گفته می‌شود و برای حمایت از این فرد ،قانونگذار،او را از تصرف در اموالش منع کرده است.در اصطلاح حقوقی چنین فردی "محجور" است.دخل و تصرف در اموال محجور از طریق ولی یا قیم او انجام می‌شود ؛اما در" حقوق جزا "بر اساس تحولات اخیر حقوقی در کشور ما ،عملاً افرادی که کمتر از ۱۸ سال سن داشته باشند ،فرایند دادرسی جداگانه‌ای داشته و کودک محسوب می‌شوند.مجازات ها و محدوده ی مسئولیت کیفری کودکان با افراد بزرگسال متفاوت است. بنابراین "جرائم اطفال"، آن دسته از اعمال خلاف قانون و رفتارهای نابهنجار راشامل می‌شوند که توسط کودکان زیر سن ۱۸ سال رخ دهند.
√رسیدگی به جرایم اطفال و نوجوانان بر اساس قوانین، تابع تشریفات خاصی است و در شعبه های ویژه و تخصصی دادگستری انجام می‌شود.
√ در هنگام رسیدگی به جرائم اطفال،دادگاه موظف است با اطلاع حضور ولی یا سرپرست قانونی وارد عمل شود .
√در فرایند رسیدگی به جرایم اطفال، باید ابتدا پیرامون سلامت روحی و روانی تست اطمینان حاصل شود.
√در صورتی که دادرس بر اساس قانون، حمایت و بازپروری طفل را توسط دولت مصلحت بداند،می‌تواند با توجه به شرایط سنی طفل، مکان مناسبی مانند کانون اصلاح و تربیت یا محل مورد تایید دیگری برای نگهداری اوتعیین کند.
√جلسه رسیدگی به جرائم اطفال علنی نیست و تنها والدین، سرپرست یا وکیل طفل اجازه دارند در دادگاه حضور یابند.
√ شایع‌ترین بزهکاری هایی که در حوزه ی جرایم اطفال مشاهده می شود عبارتند از :سرقت ،نزاع، خشونت و آسیب های جسمانی ناشی از آن،حمل خرید و فروش مواد مخدر( که در بین کودکان و نوجوانان شیوع بالایی دارد )و گاه حتی قتل!بله، بارها در جامعه شاهد جنایت‌های بوده که عاملان اصلی آن یک یا چند نوجوانان بوده اند.
چنانچه رفتارهای کودکان و نوجوانان در دوره تحصیلی مورد توجه قرار نگیرد،ممکن است به جایی برسیم که به پرخاشگری و خشونت ،"قانون طلایی" زندگی فرزندان ما شود.
امروزه عواملی نظیر افزایش جمعیت جوان بودن آن، مشکلات اقتصادی،شیوع اعتیادوبسیار موارد دیگر دست به دست هم داده و به افزایش پرخاشگری در فرزندان و خانواده ها منجر شده اند. به اعتقاد روانشناسان،دروغگویی، پرخاشگری، بی نظمی، وقت نشناسی،بی توجه به مقررات و توهین ،عدم وفاداری به عهد،فحاشی و درگیری‌های بدنی از جمله رفتارهای نابهنجار هستند که ممکن است مقدمه‌ای ارتکاب به رفتارهای بزهکارانه باشند؛اما از آنجا که این موارد در مقدمه ارتکاب به رفتارهای بزرگان باشند اما از آنجا که این موارد جایی به ثبت نمی رسند، درباره میزان دقیق نابهنجاری ها و راهکارهای کودکان آمار درستی در دسترس نیست.
