" مشکلات روحی و روانی "
ویژگی های شخصیتی و روانی فرد نیز به سه مقوله: دور، واسط و نزدیک تقسیم می‌شوند.
بر مبنای ویژگی های فردی مربوط به مقوله دور، نوجوانی در معرض مصرف آزمایشی مواد است که از نظر اجتماعی جو و خرده گیر و از نظر فرهنگی دچار احساس طرد و بیگانگی باشد،
عزت نفس پایین داشته باشد و احساس کند. در صورت اقدام به رفتارهای انحرافی چیز زیادی از دست نمی دهد و علاوه بر این، منبع کنترل بیرونی داشته باشد و چنین پندارد که هیچ کنترلی بر رفتارش ندارد و مسائل و مشکلات او به عوامل محیطی و بیرونی بستگی دارد. بر اساس عوامل واسط نوجوان در معرض مصرف مواد است اگر ارزش بسیاری به ارتباط به همسالان بدهد، به دنبال استقلال و جدایی از خانواده باشد و پیشرفت و موقعیت تحصیلی را بی ارزش بداند و بالاخره بر اساس ویژگی‌های نزدیک نوجوان وقتی در معرض مصرف مواد قرار دارد که عموماً رفتارهای انحرافی را بپذیرد، تحمل کند و معتقد باشد که سودمندی های مصرف مواد از آثار زیانبار آن بیشتر است.
